หากต้องการเริ่มต้นทำเกษตรคุณอยากปลูกอะไรบ้าง? หลายคนมักจะนึกถึงพรรณไม้ทั่วไปอย่างไม้ผลชนิดต่าง ๆ พืชผัก พืชไร่ แต่ครั้งนี้เรามีแนวทางการปลูกพืชผักในอีกรูปแบบคือ “ผักกินยอด”
ประโยชน์ของ ผักกินยอด ที่ทั้งปลูกง่าย สร้างรายได้งามมากถึงวันละ 1,500 บาท จากเกษตรกรใน ต.กระบี่น้อย อ.เมืองฯ จ.กระบี่ ที่มาถ่ายทอดเทคนิคการปลูกพืชผักกลุ่มนี้รวมทั้งการจัดการแปลงปลูกให้เก็บเกี่ยวง่าย
คุณปกครอง พูลเพิ่ม เกษตรกรเจ้าของสวน ผักกินยอด เล่าว่า เดิมทีเขาปลูกปาล์มน้ำมันแต่พบปัญหาคือมีราคาค่อนข้างผันผวนในบางช่วง จึงต้องการหาพืชชนิดอื่นเพื่อสร้างรายได้เพิ่มเติมอย่างยั่งยืน จึงเริ่มปรับเปลี่ยนพื้นที่สวนเดิมจากที่เคยปลูกปาล์มน้ำมัน 9 ไร่ โค่นออกทั้งหมดปรับเปลี่ยนเป็นสวนเกษตรผสมผสานแบบปลอดสาร
โดยแบ่งพื้นที่ 4 ไร่ ปลูกพืชผักอายุหลายปีสามารถเก็บได้ยาวนานโดยเฉพาะกลุ่มผักกินยอดที่นิยมนำมารับประทานเคียงกับอาหารพื้นเมืองทางใต้ ได้แก่ มะม่วงหิมพานต์ มันปู ชะอม จิกน้ำ เพื่อช่วยตัดรสอาหารรสจัดอย่างขนมจีนน้ำยาต่างๆ แกงไตปลา และคั่วกลิ้ง นอกจากนี้ก็ยังมีพืชผักสวนครัวอื่นๆ ได้แก่ พริกพริกไทย มะเขือ ส่วนพื้นที่อีก 5 ไร่ เพิ่งโค่นปาล์มน้ำมันออกไปได้ไม่นานตั้งใจว่าจะเปลี่ยนเป็นสวนผลไม้แทน
ปลูกและดูแล ผักกินยอด
คุณปกครองอธิบายว่าพืชกลุ่มนี้ปลูกง่าย ไม่ต้องดูแลมากนัก การปลูกจะควบคุมทรงพุ่มให้สูงไม่เกิน 80 เซนติเมตร เพื่อให้สะดวกต่อการเก็บเกี่ยว หากต้นสูงเกินไปจะเก็บเกี่ยวยาก โดยแบ่งแปลงละชนิดปลูกเป็นแถว ใช้ระยะระหว่างต้นและแถวอยู่ที่ 1.8 x 1.8 เมตร ยกเว้นชะอมปลูกที่ระยะ 0.9 x 1.8 เมตร และพริกปลูกที่ระยะ 0.9 x 0.9 เมตร
เนื่องจากในพื้นที่จังหวัดกระบี่มีฝนตกชุกจึงไม่จำเป็นต้องรดน้ำบ่อย จะรดน้ำเฉพาะช่วงแล้งหรือฝนขาดช่วงโดยใช้น้ำบาดาล พืชบางชนิดไม่ต้องการน้ำมากนักจึงไม่มีปัญหาเรื่องน้ำ วิธีรดน้ำใช้ระบบน้ำพุ่ง (เทปน้ำพุ่ง) ไม่ใช้สปริงเกลอร์เนื่องจากจะทำให้ยอดช้ำ
การให้ปุ๋ยพืชผักในสวนโดยทั่วไปจะใส่สูตรเสมอ 15-15-15 ประมาณ 3-4 เดือนครั้งและให้ ปุ๋ยสูตร 18-46-0 ปีละครั้งช่วงต้นเดือนพฤษภาคม รวมทั้งใส่ปุ๋ยคอกร่วมด้วย สำหรับผักกินยอดจะเพิ่มเติมปุ๋ยสูตร 21-0-0 และ 46-0-0 ประมาณปีละครั้ง ส่วนปัญหาเรื่องแมลงส่วนใหญ่พบหนอนและเพลี้ย มีการป้องกันและกำจัดโดยวิธีธรรมชาติ ใช้เชื้อราบิวเวอเรียและไตรโคเดอร์มาช่วยควบคุม รวมทั้งใช้กับดักกาวเหนียวร่วมด้วย
เก็บเกี่ยวผักกินยอด
การปลูกพืชกินยอดและพืชผักในแปลงจะแยกพืชแต่ละชนิด เช่น มะม่วงหิมพานต์ 1 ไร่ ชะอม 1 ไร่ แต่ละชนิดแบ่งออกเป็น 3 แปลงย่อย เก็บเกี่ยวทุกวันทีละแปลงย่อยพอครบ 3 วัน แปลงที่เก็บไปวันแรกจะมียอดใหม่ยาวให้เก็บพอดี แต่หากไม่เก็บและปล่อยไว้เกิน 4 วันยอดจะแก่เกินไป สำหรับเทคนิคการเก็บคือห้ามตัดยอดจนถึงตอเก่า แต่ให้ตัดโดยเหลือตาไว้เพื่อให้แตกกิ่งใหม่ต่อไปได้
สำหรับผักกินยอดทั้งหมดจะมีพ่อค้ามารับซื้อถึงสวนและนำไปขายในตลาดพื้นที่จังหวัดกระบี่เป็นหลัก เนื่องจากปัจจุบันมีความต้องการของตลาดค่อนข้างสูงแต่ยังมีผู้ผลิตไม่มากนัก นับว่าเป็นกลุ่มพืชผักที่มีศักยภาพในการปลูกเพื่อสร้างรายได้ทุกวันให้กับเกษตรกร
เรื่อง : วรัปศร
ภาพ : คุณปกครอง พูลเพิ่ม และ คุณกรกัญญา อักษรเนียม (นักวิชาการเกษตร กรมส่งเสริมการเกษตร)