ถั่วฝักยาวเขียวดกเกษตร (Vigna unguiculata) เป็นพันธุ์ที่มีลักษณะเด่นคือ ทรงหยดน้ำ สีเขียวอ่อน เนื้อหนา รสชาติหวานกรอบ
ชื่อสามัญ: ถั่วฝักยาวเขียวดกเกษตร
ชื่อท้องถิ่น: ภาคกลางเรียก ถั่วนา, ถั่วขาว ภาคเหนือเรียก ถั่วดอก, ถั่วหลา, ถั่วปี
วิธีปลูกถั่วฝักยาว ถั่วฝักยาวเขียวดกเกษตร
- การเตรียมเมล็ด เลือกเมล็ดพันธุ์คุณภาพจากศรแดง นำเมล็ดแช่ในน้ำอุ่นประมาณ 2–3 ชั่วโมง เพื่อให้เมล็ดพองตัวและกระตุ้นการงอก ก่อนนำไปเพาะต้นกล้า การปลูกถั่วฝักยาวในเนื้อที่ 1 ไร่ ใช้เมล็ดพันธุ์ 3-4 กิโลกรัม นำเมล็ดพันธุ์ไปทดสอบความงอก คัดเมล็ดที่มีตำหนิออก และควรคลุกเมล็ดด้วยสารเคมีป้องกันกำจัดแมลง เพื่อป้องกันแมลงเข้าทำลาย
- การเพาะกล้า เนื่องจากเมล็ดถั่วฝักยาวเขียวดกเกษตร เป็นเมล็ดที่เจริญเติบโตได้ง่าย สามารถหยอดเมล็ดลงแปลงปลูกได้เลยโดยที่ไม่ต้องเพาะต้นกล้า แล้วจึงย้ายปลูก ช่วยลดขั้นตอน และเวลาในการปลูก
- การถอนแยก หลังจากหยอดเมล็ดแล้วประมาณ 5 วัน เมล็ดจะเริ่มงอก เมื่อมีใบจริงประมาณ 4 ใบ ให้ถอนแยกเหลือต้นแข็งแรงไว้ 2 ต้นต่อหลุม โดยถอนแยก รวมทั้งพรวนดินและกำจัดวัชพืชไปด้วย เพื่อไม่ให้แย่งน้ำ และอาหารจากถั่วฝักยาว
- การเตรียมแปลง ไถพรวนดินให้ลึก 20–30 เซนติเมตร แล้วตากดินไว้ 7–14 วัน เพื่อฆ่าเชื้อโรคหรือแมลง ใส่ปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมักเพื่อเพิ่มอินทรียวัตถุ ถ้าดินเป็นกรดแนะนำให้ใส่ปูนขาว 100–200 กิโลกรัมต่อไร่ แล้วพรวนดินคลุกให้ทั่ว ยกร่องแปลงให้สูงประมาณ 20–30 เซนติเมตร เพื่อป้องกันน้ำท่วมขัง ความกว้างของแปลงประมาณ 1–1.2 เมตร ระยะห่างระหว่างร่องประมาณ 50 เซนติเมตร – 1 เมตร จัดหาค้างสำหรับให้ต้นถั่วฝักยาวเขียวดกเกษตรเลื้อย โดยใช้ไม้หรือเชือกสำหรับทำค้างสูงประมาณ 1.5–2 เมตร ถั่วฝักยาวสามารถเจริญเติบโตได้ดีในดินแทบทุกชนิด แต่ลักษณะดินที่มีความเหมาะสมในการปลูก คือดินร่วนทราย หรือดินร่วนปนทราย และความเป็นกรดและด่างของดิน (pH) มีค่าระหว่าง 6.0-6.8 ถั่วฝักยาวเป็นพืชที่มีระบบรากละเอียดอ่อน การเตรียมดินดีจะช่วยส่งเสริมการเจริญเติบโต และควรเก็บเศษวัชพืชออกจากแปลงให้หมด เพื่อลดการสะสมของไข่แมลง และศัตรูพืชบางชนิด
- สภาพแวดล้อมที่เหมาะสม อุณหภูมิ 25-35 องศาเซลเซียส เป็นอุณหภูมิที่ดีเหมาะสำหรับการเจริญเติบโต แสงแดดเต็มวัน 6–8 ชั่วโมงต่อวัน ดินร่วนหรือร่วนปนทราย ระบายน้ำดี ความเป็นกรดด่างในดินประมาณ 6.0–6.8 รดน้ำสม่ำเสมอ รดน้ำสม่ำเสมอ วันละ 1–2 ครั้ง โดยขึ้นอยู่กับสภาพอากาศ ความร้อน ความชื้น ไม่ควรแฉะเกินไปจนน้ำขังในแปลง เพราะความชื้นในดินมีผลกับการเจริญเติบโต ในปัจจุบันระบบการให้น้ำอาจใช้วิธีการใส่น้ำเข้าตามร่อง หรือวิธีการตักรดโคนต้นโดยตรง แล้วแต่สภาพพื้นที่ปลูก
- ตารางการใส่ปุ๋ย ถั่วฝักยาวเขียวดกเกษตร
- การเก็บเกี่ยว เริ่มเก็บเกี่ยวได้เมื่ออายุ 43-45 วัน หลังปลูก เก็บเกี่ยวเมื่อฝักยาวประมาณ 40-50 เซนติเมตร น้ำหนัก 25-28 กรัมต่อฝัก ฝักสีเขียวสด ผิวเรียบ ควรเก็บเกี่ยวในช่วงเช้าหรือเย็น เพื่อรักษาคุณภาพของฝัก หลังเก็บเกี่ยวควรล้างทำความสะอาดเอาเศษใบหรือดอกแห้งที่ติดมากับฝักออก
