การ ออกแบบฟาร์ม นอกจากให้สะดวกสำหรับใช้งานแล้ว หากเพิ่มความสุนทรีย์ด้วยการตกแต่งและสร้างสรรค์บรรยากาศให้สะอาดตาและน่ามอง ยิ่งเพิ่มความสุขทางใจให้กับการใช้ชีวิตในฟาร์ม
วันนี้จะพามาตามชมไอเดียการ ออกแบบฟาร์ม ที่ “ไร่กาลเวลา Organic Farm” ที่ อ.ท่าม่วง จ.กาญจนบุรี ซึ่งภายในฟาร์มปลูกพืชผักสมุนไพร ไม้ผล เลี้ยงไก่ไข่ ฯลฯ รวมพื้นที่ทั้งหมดกว่า 12 ไร่
เมื่อ 7 ปีก่อน คุณทอส-สฤษฎ์ แดงจันทร์ ได้ผันตัวเองจากงานประจำ มาสานต่ออาชีพเกษตรกรรมต่อจากรุ่นบรรพบุรุษ ซึ่งแต่เดิมเคยทำไร่ข้าวโพด เขาเลือกเดินตามแนวทางเกษตรอินทรีย์ โดยเรียนรู้และนำแนวทางเกษตรทฤษฎีใหม่มาปรับใช้กับความรู้ดั้งเดิม และปรับเปลี่ยนพื้นที่จากไร่ข้าวโพด มาเป็นพืชผัก ไม้ผล และเลี้ยงไก่ เพื่อให้ได้ผลผลิตที่ปลอดภัยต่อผู้บริโภค และที่สำคัญยังต่อยอดพื้นที่แห่งนี้เป็นสถานที่ท่องเที่ยว ดูงาน เพื่อสร้างแรงบันดาลใจให้กับผู้ที่เข้ามาเยี่ยมชมด้วย
ซึ่งมีหัวเรือใหญ่ คือ คุณอาอย่าง คุณเอก – พิศิษฐ์ ศรีสุขวงศ์ เป็นผู้วางแปลนพื้นที่ และวางแนวคิดในการออกแบบร่วมกัน ทั้งคู่ได้หวนรำลึกถึงวันเวลาเก่าๆ และความสนุกเมื่อครั้งยังเป็นเด็กบนผืนดินที่สืบทอดกันมาตั้งแต่รุ่นปู่ทวด จึงเลือกเก็บบรรยากาศและวิถีดั้งเดิมไว้ โดยประยุกต์รูปแบบให้เข้ากับวิถีของคนรุ่นใหม่ อย่าง ต้นไม้หลายๆ ต้นของที่นี่ที่มีอายุมากกว่า 100 ปี ก็ยังคงเก็บรักษาไว้เป็นอย่างดี
กำหนดโซนต่างๆ เพื่อเชื่อมโยงการใช้งาน ให้สอดคล้องกับพื้นที่ของไร่ และกลมกลืนไปกับสภาพแวดล้อม การตกแต่งจึงเลือกใช้วัสดุที่หาได้ง่ายในท้องถิ่น อย่าง ไม้ไผ่ ไม้ลัง สังกะสีเก่า ก้อนฟาง ฯลฯ เพื่อต้องการให้ผู้เข้ามาเกิดความรู้สึกเป็นกันเองเหมือนได้มาเที่ยวบ้านไร่ของเพื่อน นอกจากนี้ ยังเสริมด้วยงานดีไซน์ต่างๆและของสะสมที่ได้จากการเดินทาง
ผลผลิตของที่นี่ มีทั้งผักพื้นบ้าน ผักสลัด ต้นอ่อนที่เก็บขายได้ทุก 7-10 วัน สมุนไพรต่างๆ ผลไม้พื้นบ้าน และไข่ ซึ่งส่งตลาดซุปเปอร์มาร์เก็ตชั้นนำ และส่งไปยังคาเฟ่ของไร่ที่ใช้เวลาเดินทางจากไร่เพียง 10 นาที รวมถึงบางส่วนยังมีจำหน่ายที่ไร่ให้กับผู้เข้ามาเยี่ยมชมด้วย
ความตั้งใจของเจ้าของไร่ นอกจากต้องการส่งต่ออาหารที่ปลอดภัยไปยังผู้บริโภคแล้ว ยังต้องการให้สถานที่แห่งนี้เป็นแหล่งเรียนรู้แก่เด็กรุ่นใหม่ ซึ่งรวมไปถึงลูกหลานของพวกเขาในอนาคตด้วย อีกทั้งตั้งใจสนับสนุนเกษตรกรในท้องถิ่นที่ทำเกษตรอินทรีย์ให้เติบโตไปด้วยกัน
นอกจากผู้ที่เข้ามาในไร่จะได้สัมผัสกับบรรยากาศที่สงบร่มรื่นแล้ว เชื่อว่าจะได้รับแรงบันดาลใจดีๆเรื่องการทำเกษตรอินทรีย์ และแนวคิดในการตกแต่งฟาร์มกลับไปด้วยเป็นแน่
มาดูไอเดียการตกแต่งฟาร์มของที่นี่กัน
1.เก็บสิ่งมีคุณค่าทางใจและอาศัยธรรมชาติในพื้นที่สร้างสรรค์ความงาม ในพื้นที่นี้มีต้นไม้ใหญ่อายุกว่า100 ปี อยู่หลายต้น อย่าง ลำไย มะม่วง มะขาม ฯลฯ ซึ่งเจ้าของไร่ได้เก็บรักษาและดูแต่งตัดแต่งกิ่งให้สวยงาม อย่าง ต้นลำไยที่มีอายุกว่า 120 ปี เป็นต้นไฮไลต์ในพื้นที่ซึ่งบอกเล่าเรื่องราวความทรงจำตั้งแต่ครั้งอดีต จึงเป็นจุดหมายในการกำหนดเส้นทางเดิน เพื่อไปชมความงามของต้นนี้
2.สร้างความประทับใจในภาพแรก ด้วยการทำซุ้มสีเขียวไว้คอยต้อนรับ ปลูกต้นอัญชันให้เลื้อยปกคลุมบนซุ้มโค้ง ดูคล้ายอุโมงค์ ซึ่งเมื่อเดินลอดออกไปจะพบกับเส้นทางที่ทอดยาวให้เดิน สองฝั่งของซุ้มวางก้อนฟางสำหรับนั่งพัก นั่งรอ และนั่งถ่ายภาพ
3.สะพานเล่าเรื่อง ตั้งชื่อสะพานตามเสียงของแมลงจักจั่นที่ชวนให้เราเดินไปหาต้นตอของเสียง ณ ต้นลำไยต้นเก่าแก่ที่ปลายทาง สองข้างทางเดินปลูกข้าวโพดเพื่อบอกเล่าเรื่องราวถึงจุดเริ่มต้น ว่าพื้นที่แห่งนี้เคยเป็นไร่ข้าวโพดมาก่อน และสำหรับใครที่สามารถฝึกเพื่อนรักสี่ขาในไร่ไว้เป็นไกด์นำทางได้ ก็ยิ่งสร้างความสนุกในการเดิน
4.ออกแบบให้ทำงานง่าย ทำโต๊ะปลูกผัก หรือแปลงผักยกระดับจากปูน ขนาดกว้าง 1.50 เมตร ซึ่งเป็นระยะที่เอื้อมถึง ด้านล่างใช้ตาข่ายพลาสติกตาถี่ขึงรองรับดินเพื่อให้รากผักได้อากาศถ่ายเทดี ข้อดีของการทำแปลงผักลักษณะนี้ คือ ทำงานได้สะดวก ไม่ต้องก้มให้ปวดหลัง ทั้งยังเปลี่ยนดินใหม่ได้ง่าย รวมถึงลดปัญหาเรื่องน้ำท่วมแปลงและวัชพืชขึ้นแทรกในแปลงผักซึ่งมักเกิดกับแปลงระดับดิน ในแปลงปลูกผักสลัดหลายชนิด วัสดุปลูกใช้ดินผสมปุ๋ยมูลไส้เดือนและปุ๋ยคอก รดด้วยน้ำหมักชีวภาพ อายุเก็บเกี่ยวผักสลัดโดยเฉลี่ยอยู่ที่ประมาณ 45 วัน และจะพักแปลงปลูกทุก 7 วัน ก่อนปรุงดินใหม่ทุกครั้ง
5.ลดขั้นตอนการดูแล ด้วยการปลูกพืชคลุมดิน อย่าง ต้นใบต่างเหรียญ ที่ช่วยเก็บรักษาความชื้นในโรงเรือน ช่วยลดแรงงานในการตัดหญ้า รวมถึงเลี้ยงไก่แบบปล่อยเพื่อให้ไก่กินหนอนและแมลง
6.สร้างและตกแต่งเล้าไก่จากวัสดุใกล้ตัว อย่าง ลำต้นมะพร้าว ไม้ไผ่ สังกะสี ลังไม้ สุ่มดักปลา โครงเหล็กดัด และหน้าต่างเก่า โซนนี้จะเลี้ยงไก่ไข่ และนำผลผลิตมาทำน้ำสลัดในฟาร์มคาเฟ่
7.ดีไซน์ร่วมสมัย เล้าไก่ที่นำโครงเหล็ก ตะแกรงเหล็กฉีก และไม้ลังมาออกแบบร่วมกัน ให้มีทั้งโซนปิดและโปร่งตา สำหรับไก่ในเล้า ด้านบนแขวนโคมไฟที่ประยุกต์จากงอบ
8.ออกแบบป้ายให้ชัดเจน มีทั้งป่ายบอกชนิดของพืชผักในแปลงที่ปลูกและป้ายบอกทาง ตัวป้ายยังใช้ตกแต่งฟาร์มได้ในตัว
9.ทำค้างผักให้สวย โดยออกแบบค้างผักรูปแบบต่างๆ และวางเป็นแนวเพื่อกั้นขอบเขตของพื้นที่แทนรั้ว สำหรับปลูกผักเลื้อยที่ให้ดอกสวย เป็นจุดรับสายตา
10.เติมความสดใสให้แปลงสีเขียว ด้วยการปลูกไม้ดอกแทรกเป็นกลุ่มสำหรับสร้างสีสัน และช่วยเรียกแมลงตัวดี อย่าง ผีเสื้อเข้ามาผสมเกสรในแปลงพืชผักสมุนไพร
11.ของตกแต่งบอกเรื่องราว อย่าง ฝักข้าวโพดผลผลิตจากไร่ นำมาอบแห้งแล้วแขวนตกแต่งตามจุดต่างๆเพื่อสร้างบรรยากาศ และบอกเล่าเรื่องราวถึงจุดเริ่มต้นของฟาร์ม
12.สร้างสรรค์ผลผลิตจากฟาร์มให้สวยเก๋ อย่างไอเดียเสิร์ฟเวลคัมดริ้งค์เก๋ๆให้กับผู้เข้ามาดูงานที่ฟาร์ม
สำหรับผู้สนใจสามารถติดต่อเข้าชมฟาร์มและเรียนรู้การปลูกพืชผักอินทรีย์ ได้ที่
ไร่กาลเวลา Organic Farm 2/1 หมู่1 ต.วังขนาย อ.ท่าม่วง จ.กาญจนบุรี
เปิดให้เข้าชมทุกวัน ตั้งแต่เวลา 9.00-18.00 น. ยกเว้นวันพุธ-พฤ ปิดให้บริการ
facebook: ไร่กาลเวลา Organic Farm
โทร. 09-9116-7999, 08-4136-3222
ยังมีเรื่องราวและแนวคิดการออกแบบสวนสวยกินได้รูปแบบต่างๆ อีกหลายแห่ง พร้อมความรู้เรื่องการปลูกพืชผักสมุนไพรเพื่อใช้ในครัวเรือน ติดตามได้จากสำนักพิมพ์บ้านและสวน
สั่งซื้อหนังสือ สวนสวยกินได้ [E-Book] ที่นี่
เรื่อง ทิพาพรรณ
ภาพ อภิรักษ์ สุขสัย
