แปลงผักยกสูง ที่ให้ร่มเงาตอนกลางวันและมีไส้เดือนหล่นลงมาเป็นอาหารธรรมชาติกับไก่ ส่วนมูลไก่ก็กวาดมาเป็นปุ๋ยให้ผักสลัดในแปลง
ไอเดียการออกแบบการใช้งานแบบง่าย ๆ แต่ได้ประโยชน์คุ้มค่าของ คุณบอย-ธีระศักดิ์ และ คุณยุ้ย-ชื่นประภา พรหมลา สองสามีภรรยาที่ตัดสินใจหันหลังให้เมืองหลวง มาสร้างบ้านไม้ใต้ถุนสูงอยู่สบาย มีร้านอาหารเล็ก ๆ อยู่ข้างกัน ปลูกผักออร์แกนิกและพืชพรรณนานาชนิดบนที่ดินกว่า 50 ไร่ ในอำเภอปากช่อง จ.นครราชสีมา ในนาม “ตาวีฟาร์ม”
ไอเดียการออกแบบเล้าไก่และ แปลงผักยกสูง อยู่ร่วมกันของคุณบอยนับว่าน่าสนใจทีเดียว ภายในบริเวณนี้กั้นขอบเขตล้อมรั้วไม้ไผ่เป็นสัดส่วนเพื่อปล่อยให้ไก่ออกมาเดินหาอาหารธรรมชาติ ภายในเล้าไก่โรยแกลบที่พื้นและราดน้ำหมักลงไปด้วยเพื่อลดกลิ่นประมาณ 3 เดือนเมื่อมูลไก่ย่อยสลายเป็นปุ๋ยแล้วจะโกยมาใส่ในแปลงผัก ซึ่งช่วยให้ดินในแปลงผักร่วนซุยและเป็นปุ๋ยบำรุงผักไปด้วย
ส่วนแปลงผักยกสูงมีเหตุผลหลายอย่างทั้งช่วยให้ทำงานง่ายไม่ต้องก้มเหมาะกับผู้สูงวัยให้มาดูแลผักได้ง่าย ๆ แก้ปัญหาไก่เข้ามาจิกกินผักในแปลง เป็นร่มเงาทำให้ไก่ไม่ร้อนเวลาเดินคุ้ยเขี่ยหาอาหารตอนกลางวัน อีกทั้งในแปลงผักที่ปลูกแบบอินทรีย์จะมีไส้เดือนหล่นลงมาให้ไก่กินได้ด้วย นับว่าทั้งไก่และผักต่างก็พึ่งพาและเอื้อประโยชน์ให้กันและกันสำหรับขนาดแปลงผัก ยกสูงจากพื้น 80 เซนติเมตร กว้าง 1.2 เมตรระยะพอดีมือเอื้อมได้จากทั้งสองฝั่ง และยาว 8 เมตรตามความยาวของเหล็กพอดีโดยไม่ต้องตัด วิธีทำแปลงผักมีดังนี้
- ขุดหลุมตำแหน่งฝังเสาคอนกรีต ลึก 20 เซนติเมตร เทคอนกรีตเพื่อฝังเสาลงไป จะช่วยให้มั่นคงแข็งแรงกว่าฝังดินโดยตรงเพราะดินอาจจะยุบตัวทำให้แปลงผักพังลงมาได้
- วางเหล็กฉากยาว 8 เมตร ยึดเข้ากับเสาคอนกรีตรองรับกระบะต้นไม้ จากนั้นใช้เหล็กเส้น ตัดยาว 1.20 เมตร วางพาดแนวขวางทุกระยะ 1.20 เมตร ป้องกันกระบะตกท้องช้าง
- วางตะแกรงเหล็กรองด้านล่าง7และใช้มุ้งตาข่ายรองก้นกระบะอีกชั้นจากนั้นใช้ไม้เก่าตีปิดขอบกระบะรอบทั้ง 4 ด้าน ให้แปลงผักมีความลึก 20 เซนติเมตร
- ใส่วัสดุปลูกผักลงไปใช้ ดิน 6 ส่วน แกลบดิบและเศษใบไม้ 3 ส่วน มูลไส้เดือนผสมมูลวัวแห้ง 1 ส่วน รวมทั้งใส่ไส้เดือนลงไปเลี้ยงในแปลงด้วยไส้เดือนจะช่วยย่อยสลายมูลวัวและพรวนดินทำให้รากผักชอนไชได้ดี ดินโปร่งร่วนซุยโดยไม่ต้องพรวน
เล้าไก่สร้างเองจากเศษไม้เก่า
รอบบริเวณล้อมรั้วไม้ไผ่กั้นขอบเขตให้ไก่วิ่งเล่นได้เป็นการเลี้ยงแบบปล่อยที่ทำให้ไก่อารมณ์ดี ตัวเล้าไก่สร้างจากเศษไม้เก่าที่เหลือจากสร้างบ้านขนาด 3.5 x 4 เมตร ตั้งเสาคอนกรีต 4 ต้น ทำโครงเหล็กมุงหลังคากระเบื้องลอน ตีผนังไม้ทึบบางส่วนใช้แขวนเครื่องมือเกษตรบนผนังด้านนอกได้ด้วย ผนังที่เหลือใช้ลวดตาข่ายกรุทั้งหมดป้องกันสัตว์เลื้อยคลาน ภายในเล้าทำพื้นสองชั้นเพิ่มพื้นที่ใช้งาน ส่วนพื้นดินด้านล่างโรยแกลบให้คุ้ยไก่เขี่ยได้ด้วย
อ่านเรื่องราวของตาวีฟาร์มและเทคนิคการเลี้ยงไก่เพิ่มเติมได้ที่หนังสือ “คู่มือเลี้ยงไก่ในบ้าน สร้างเล้าไก่ในฝัน” โดยผศ.ดร.ธนาทิพย์ สุวรรณโสภี และกองบรรณาธิการสำนักพิมพ์บ้านและสวน
เรื่อง วรัปศร
ภาพ อนุพงษ์ ฉายสุขเกษม
สถานที่ : ตาวีฟาร์ม อ.ปากช่อง จ.นครราชสีมา
