สูง ยาว ขาว อวบ.. ไม่ได้กำลังเอ่ยถึงสาวคนไหน แต่กำลังพูดถึง ต้นอ่อนผักบุ้งกรุบกรอบเคี้ยวอร่อย อุดมไปด้วยวิตามินและธาตุอาหาร การปลูก ต้นอ่อนผักบุ้ง กินเองนั้นไม่ยาก
แต่หากจะปลูกขาย ต้นอ่อนผักบุ้ง เป็นรายได้เสริมนั้น ย่อมต้องพิถีพิถันกันสักหน่อย เพื่อให้ได้ต้นสวยน่ารับประทาน ประกอบกับการปลูกต้นอ่อนผักบุ้งนั้นใช้พื้นที่ไม่มาก จึเงหมาะกับผู้มีพื้นที่จำกัด สามารถปลูกเป็นรายได้เสริมที่น่าสนใจ
เตรียมวัสดุปลูกและเมล็ด
คุณดิเรก ขำคง จากวิสาหกิจชุมชนต้นอ่อนผักบุ้งบ้านพระพร ได้เปิดเผยเคล็ดลับการปลูกต้นอ่อนผักบุ้งจากประสบการณ์ ว่าใช้หน้าดินขุยไผ่ ที่ผ่านการผึ่งแดด 3 แดด เพื่อฆ่าเชื้อโรค นำดินที่ได้มาร่อนจนได้เนื้อดินที่ละเอียด จากนั้นใส่ลงในถาดปลูก แล้วปาดหน้าดินให้เรียบเสมอกัน ในเรื่องของเมล็ดนั้น คุณดิเรกใช้เมล็ดผักบุ้งจีนพันธุ์เรียวไผ่ ซึ่งควรเลือกเมล็ดใหม่ที่ได้มาตรฐานและปลอดภัย จะมีอัตราการงอกสูง และให้ผลผลิตดี ก่อนปลูกควรนำเมล็ดมาล้างและแช่น้ำอุณหภูมิปกตินาน 18-24 ชั่วโมงจนเมล็ดพองน้ำ จากนั้นนำมาร่อนเพื่อคัดเลือกเมล็ดที่พองใหญ่พร้อมปลูก ส่วนเมล็ดที่ยังลีบเล็ก ให้นำไปแช่น้ำต่อเพื่อปลูกในครั้งถัดไป หรือหากยังไม่ต้องการปลูกในทันที อาจล้างเมล็ดโดยผึ่งให้หมาดก่อน แล้วเก็บไว้ในภาชนะมิดชิดก่อนนำเข้าตู้เย็น เมื่อต้องการปลูกค่อยนำมาแช่น้ำอีกครั้ง
นำเมล็ดมาล้างและแช่น้ำนาน 18-24 ชั่วโมง
ร่อนเพื่อคัดเลือกเมล็ดที่พองใหญ่พร้อมปลูก
ขั้นตอนการปลูก
เมื่อเมล็ดพร้อม นำมาโรยแผ่ให้เต็มหน้าดิน โดยไม่ให้เมล็ดทับกัน เพราะอาจเน่าและงอกช้า จากนั้นกดเมล็ดให้แนบกับดิน ใช้กระดาษหนังสือพิมพ์ปิดทับแล้วรดน้ำวนรอบเพื่อไม่ให้แฉะเกินไป จากนั้นจึงนำถาดซ้อนทับกันหลายชั้น แล้วนำก้อนอิฐหรือของหนักมาทับด้านบนสุด เทคนิคนี้นอกจากจะทำให้รากยึดเกาะดินดีแล้ว ต้นที่งอกยังตั้งตรงสวย จากนั้นนำไปเก็บในที่มืด หรือชั้นปลูกที่คลุมซาแลนไว้ ระหว่างนี้ต้นผักบุ้งจะพยายามยืดหาแสง (หากปล่อยให้ ได้รับแสงเร็วเกินไปต้นจะสั้น) เมื่อต้นเริ่มงอกในวันที่ 3 จะสังเกตเห็นว่าต้นอ่อนสามารถยกถาดและอิฐหนักๆที่ทับขึ้นมาได้ ให้นำถาดที่ซ้อนกันและวัสดุที่ทับออก
จนกระทั่งวันที่ 4 ในช่วงเช้าและเย็นที่มีแสงแดดอ่อนๆ ให้นำถาดย้ายออกมารับแสง ก่อนนำกลับเข้าที่ ทำเช่นนี้จนกระทั่งถึงวันที่ 7-10 ระหว่างรดน้ำช่วงเช้าหากสังเกตว่าเปลือกเมล็ดยังไม่หลุดร่อนก็ให้รูดออกได้ ระหว่างนี้จะได้ต้นกล้าผักบุ้งที่ ขาว ยาว อวบ พร้อมตัดกันแล้ว
โรยเมล็ดแผ่ให้เต็มหน้าดินไม่ให้เมล็ดทับกัน
หลังโรยเมล็ด ปิดทับด้วยกระดาษหนังสือพิมพ์แล้วรดน้ำ จากนั้นนำถาดเปล่าและของหนักซ้อนทับ
ช่วงวันที่ 7-10 ต้นกล้าผักบุ้งตั้งตรงสวยพร้อมให้ตัด ระหว่างนี้หากเปลือกเมล็ดยังไม่หลุดร่อนให้รูดออกในช่วงรดน้ำ
เทคนิคการตัด
การตัดต้นอ่อนผักบุ้งจะใช้มีดโกนเตัดเหนือโคนขึ้นมาประมาณ 1 เซนติเมตร จากนั้นนำต้นกล้าที่ตัดแล้วมาล้างทำความสะอาด และคัดต้นเท่าๆกัน ผึ่งให้หมาดก่อนบรรจุลงถุงเพื่อจำหน่าย คุณดิเรก เล่าว่า “เมล็ด 1 กิโลกรัม ราคาราว 200 บาท จะปลูกได้ต้นอ่อนประมาณ 4 กิโลกรัม ขายได้กิโลกรัมละ 200 บาท ซึ่งเมื่องหักลบต้นทุนแล้ว กำไรจะอยู่ที่ประมาณกิโลกรัมละ 500 บาท”
นับเป็นรายได้เสริมที่ดีที่เดียวใช่ไหมคะ… เมื่อปลูกจนได้ผลผลิตแล้ว ลองมาทำเมนูเด็ดจากต้นอ่อนผักบุ้งกัน
ต้นกล้าผักบุ้งที่ตัดแล้วพร้อมบรรจุถุงจำหน่ายหรือนำมาปรุงเป็นเมนูในครัวเรือน
สลัดโรลผักบุ้ง
วัตถุดิบ
– แผ่นเมี่ยงญวน 5 แผ่น
– ต้นอ่อนผักบุ้ง 2-3 ขีด
– ซุกินี 1/2 ลูก แครอท ½ ลูก ผักตามชอบ
– แฮม หรือแซลมอนสไลด์
– ปูอัด 10 ชิ้น
วัตถุดิบสำหรับทำสลัดโรลผักบุ้ง 20 ชิ้น
วิธีทำ
นำแผ่นเมี่ยงญวนมาตัดครึ่ง จากนั้นจุ่มลงน้ำแล้วรีบนำขึ้นมาวางแผ่บนภาชนะที่เตรียมไว้ วางแผ่นแฮม ปูอัดแล้วตามด้วยผัก อย่าง แครอท ซุกินี และต้นอ่อนผักบุ้งโดยวางผักบุ้งโดยสลับหันปลายใบออกทั้งสองฝั่ง ให้ยอดผักโผล่พ้นแผ่นแป้ง ค่อยๆ กดผักเบาๆให้แนบกับแผ่นแป้ง จากนั้นม้วนแผ่นแป้งให้แน่นแล้วหั่นครึ่ง
ม้วนผักและแผ่นแป้งให้แน่น โดยสลับหันปลายยอดผักบุ้งออกทั้งสองฝั่ง
น้ำสลัดซีฟู้ด
ส่วนผสม
– สลัดครีม 3 ช้อนโต๊ะ
– กระเทียม 5 กลีบ
– พริก มะนาว น้ำตาลทราย และน้ำปลาปรุงรสตามชอบ
วิธีทำ
ปั่นกระเทียมกับพริกขี้หนูสวนให้ละเอียด จากนั้นเติมน้ำมะนาว ปรุงรสด้วยเกลือและน้ำตาล ผสมกับครีมสลัดชิมรสตามชอบ
เสร็จแล้วเมนู “สลัดโรลผักบุ้ง” น่าทานใช่มั้ยล่ะคะ
ขอขอบคุณ
ข้อมูลจากคุณดิเรก ขำคง และคุณณัฐปภัสร์ ยอดธรรม
fb: วิสาหกิจชุมชนต้นอ่อนผักบุ้ง กุ้งก้ามแดงบ้านพระพร
ดูรายละเอียดเพิ่มเติมได้จาก หนังสือ Garden&Farm vol.11 ผักงอกและไมโครกรีน
เรื่อง “ทิพาพรรณ”
ภาพ ณัฐวัฒน์ ส่องแสง