มินต์ นับเป็นตัวเลือกหนึ่งที่น่าสนใจ นอกจากเป็นพืชที่ให้กลิ่นหอม เย็น สดชื่นทั้งยังมีสรรพคุณมากมาย ทั้งช่วยขับลมแก้ท้องอืดท้องเฟ้อ ลดอาการระคายคอ และลดผื่นคัน
เราจึงมักเห็น มินต์ ถูกนำมาใช้ทางอุตสาหกรรม ทั้งเป็นส่วนผสมของลูกอม ช็อกโกแล็ต ยาสีฟัน ยาดม และครีมบำรุงผิวต่างๆ
มินต์(Mint) มีชื่อวิทยาศาสตร์ ว่า Mentha spp.and hybrid เป็นไม้ล้มลุกอายุหลายปี สูง 30-90 ซม. เจริญเติบโตเร็ว ชอบดินปลูกที่โปร่ง ร่วนซุย ระบายน้ำดี ไม่ขังแฉะแสงแดดเต็มวันและน้ำสมำเสมอ ในเมืองไทยนิยมปลูกมินต์ในกระถางหรือปลูกลงแปลง เป็นพืชที่ปลูกเลี้ยงและขยายพันธุ์ได้ง่าย จึงเหมาะกับมือใหม่ ขยายพันธุ์ทั้งด้วยการปักชำและเพาะเมล็ด ซึ่งหากเก็บเมล็ดจากต้นมาเพาะ มักได้ต้นใหม่ที่มีความต่างจากต้นแม่อยู่เสมอ
ปัจจุบันมินต์จึงมีหลากหลายสายพันธุ์การจำแนกชนิดของมินต์จึงไม่ใช่เรื่องง่าย บางชนิดมีลักษณะภายนอกคล้ายคลึงกัน แตกต่างกันที่ความเข้มอ่อนของกลิ่น ซึ่งนอกจากขึ้นกับสายพันธุ์แล้วยังขึ้นกับสภาพอากาศ สภาพแวดล้อม และการปลูกเลี้ยงที่มักเห็นปลูกกันมากในเมืองไทย
สายพันธุ์ของมินต์
ไวท์มินต์ บางคนเรียกมินต์ญี่ปุ่นใบมีสีเขียวอ่อนค่อนข้างกลมกว่ามินต์อื่นๆ นิยมนำใบมาทำชาหรือเครื่องดื่ม ให้กลิ่นหอมเย็นนุ่มนวล
แบล็กมินต์ มีใบเล็กกว่าไวท์มินต์ ก้านมีสีเข้มรูปทรงทอดเลื้อย แต่กลิ่นจะแรงและเย็นซ่ากว่าไวท์มินต์ นิยมนำมาทำชาเช่นกัน
เปปเปอร์มินต์ มีกลิ่นหอมเย็นซ่าชัดเจน จึงนิยมนำไปใช้ในอุตสาหกรรมต่างๆ ทั้งเป็นส่วนผสมของลูกอมและยาดม ช่วยสร้างความชื่นให้ร่างกาย
สเปียร์มินต์ ใบของมินต์ชนิดนี้จะคล้ายกับปลายหอกตามชื่อ มีขอบหยักชัดเจน แต่มีกลิ่นอ่อนกว่าเปปเปอร์มินต์
คาลามินต์ มินต์ที่ให้ดอกสีขาวสวยสะพรั่ง มีกลิ่นหอมเย็นใช้จัดสวนเพื่อสร้างบรรยากาศเมืองหนาวดอกนำมาสกัดน้ำสำหรับทำรูมสเปรย์หรือประทินผิวได้
ส่วนสะระแหน่เป็นพืชในวงศ์ Lamiaceae เช่นเดียวกับมินต์และกะเพรามีกลิ่นและรสที่เย็นซ่าแรงกว่ามินต์จึงเหมาะสำหรับทำอาหารเพื่อดับกลิ่นคาว
สูตรทำ Mojito เครื่องดื่มดับกระหายคลายร้อนจาก Saturday & Sunday Farm
Mojito เป็นเครื่องดื่มยอดนิยมที่มีต้นกำเนิดจากคิวบา รสชาติคล้ายน้ำผึ้งมะนาวแต่มีกลิ่นหอมของใบมินต์สร้างความสดชื่นกระปรี้กระเปร่า ผ่อนคลาย สามารถนำมาดัดแปลงเพื่อเพิ่มมูลค่าได้อีกโดยเติมผลไม้อื่นๆได้หลากหลาย
ส่วนผสมต่อ 1 แก้ว
มะนาว 1 ลูก/มินต์ 3-4 ยอดไซรัปกับน้ำผึ้ง รวมกันประมาณ 1 ออนซ์และโซดาประมาณครึ่งขวด
วิธีทำ
1 เด็ดมินต์ที่ปลูกจากในแปลงมาล้างทำสะอาดการใช้มินต์ที่สดใหม่จะช่วยให้เครื่องดื่มแก้วนั้นมีความหอมเป็นพิเศษ
2 หั่นมะนาวเป็นชิ้นเล็กใส่ลงในแก้ว
3 เด็ดใบมินต์ 2 ยอด ประมาณสิบกว่าใบตบให้กลิ่นออก ก่อนใส่ลงในแก้ว
4 เติมไซรัปและน้ำผึ้งลงไปจากนั้นใช้แท่งบดน้ำแข็งบดให้น้ำมันหอมบนผิวเปลือกมะนาวและในใบมินต์ออกมา
5 เติมน้ำแข็งแล้วคนส่วนผสมให้เข้ากัน ก่อนเติมโซดาและตกแต่งแก้วด้วยยอดมินต์ เท่านี้ก็ได้เครื่องดื่มเย็นๆที่พร้อมเสิร์ฟ
Tips
เมื่อเด็ดใบมินต์มาใช้ เลือกส่วนก้านที่เหลือที่ไม่อ่อนเกินไปมาแช่น้ำ เพื่อขยายพันธุ์ต่อได้ ประมาณ 7 วัน เมื่อมีรากงอกจึงค่อยนำไปปลูกลงดินหรือหากต้องการปักชำกิ่งลงวัสดุปลูกเลย ควรใช้ทรายละเอียดผสมพีตมอสส์อย่างละเท่าๆ กันคลุกเคล้าให้เข้ากัน แล้วนำปลายกิ่งจุ่มน้ำยกเร่งรากเจือจาง ก่อนปักชำรอจนรากงอกเต็มค่อยย้ายปลูกอีกครั้ง
สูตรดินปลูกมินต์ วิธีปลูกมินต์
ใช้วัสดุปลูกเดียวกันกับการปลูกสมุนไพรฝรั่งทั่วไปคือ เน้นคุณสมบัติที่โปร่งและระบายน้ำดี ส่วนผสมคือ กาบมะพร้าวสับ 3 ส่วน ดินร่วน แกลบดิบเก่าและแกลบเผา อย่างละ 1 ส่วน
สนใจเรื่องราวของสมุนไพรฝรั่งติดตามได้จาก หนังสือ พฤกษบำบัด ยาดีจากธรรมชาติ รวมสมุนไพรหลากหลายชนิดทั้งในไทยและต่างประเทศที่น่าสนใจ พร้อมวิธีนำมาใช้อย่างง่ายๆ
และหากสนใจปลูกเลี้ยงสมุนไพรฝรั่งเพื่อต่อยอดเป็นอาชีพ ดูรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ หนังสือ My Little Farm vol.9 สมุนไพรฝรั่ง
เรื่อง ทิพาพรรณ
ภาพ อภิรักษ์ สุขสัย, หทัยรัตน์ ดีนวลพะเนาว์
