หลายคนที่คิดปลูกไม้ใหญ่ไว้ในบ้าน อยากได้ร่มเงาบังแสงแดดส่องเข้าสู่ตัวบ้าน ช่วงกำหนดตำแหน่งปลูก ก็ว่าอยู่ห่างจากสิ่งก่อสร้างแล้ว รากต้นไม้ใหญ่
ผ่านไปไม่กี่ปีเมื่อต้นไม้เหล่านี้เริ่มเติบโตแผ่ทรงพุ่มและรากใกล้สิ่งก่อสร้างเข้าไปทุกที ๆ จนเจ้าของเกิดความกังวลใจ ว่า รากต้นไม้ใหญ่ จะไปเบียดโครงสร้างจนเสียหายหรือไม่ ต้องหาวิธีป้องกันก่อนเกิดปัญหาเหล่านี้ เราจึงนำคำตอบของผู้เชี่ยวชาญด้านไม้ใหญ่ อย่าง ครูต้อ- ธราดล ทันด่วน จากหนังสือ “100 ความรู้คู่สวน” มาฝากกัน
ปัญหาระบบรากต้นไม้ใหญ่ ซึ่งชอนไชเข้าไปสร้างปัญหากำแพงหรือสิ่งก่อสร้างที่อยู่ใกล้ๆ เมื่อเติบโตเต็มที่นั้น สามารถแก้ไขได้ด้วยวิธีการตัดแต่งราก (Root trimming) แต่ก่อนตัดแต่งราก เราต้องเข้าใจถึงพื้นฐานระบบรากของต้นไม้ที่เติบโตในพื้นที่เขตร้อนประกอบกัน
ความมั่นคงของต้นไม้ในเมืองร้อน มิได้ขึ้นอยู่กับรากแก้วดังที่หลายคนเข้าใจกัน ต้นไม้ในเขตร้อน เมื่อมีอายุมากขึ้น รากแก้วจะค่อยๆสูญสลายไปเมื่อโตเต็มที่ ความมั่นคงของต้นไม้ในเขตร้อน จึงขึ้นกับความสมบูรณ์ของระบบรากแขนง โดยเฉพาะรากแขนงผิวดิน การตัดแต่งรากในส่วนนี้ จึงต้องทำด้วยความระมัดระวังไม่ให้กระทบต่อความมั่นคงแข็งแรงของต้นไม้ต้นนั้น โดยเฉพาะความสมดุลย์ระหว่างระบบรากกับเรือนยอด
วิธีการ
1.ตัดแต่งเรือนยอดให้สมดุลย์ ก่อนตัดแต่งราก ต้องพิจารณาที่ ขนาด รูปทรง ความสูงและน้ำหนักของเรือนยอดก่อนว่า หลังตัดแต่งรากแล้ว ระบบรากยังสามารถแบกรับเรือนยอดไว้ได้อย่างมั่นคงหรือไม่ หากเป็นต้นไม้ที่มีเรือนยอดสูงเด่นและแน่นทึบ หรือมีเรือนยอดที่เอนเอียงไปด้านใดด้านหนึ่งมากกว่าปกติ น้ำหนักของเรือนยอดในด้านต่างๆมักไม่สมดุลย์กัน ควรตัดแต่งเรือนยอดให้เหมาะกับระบบรากก่อนการตัดแต่งราก
2.การตัดแต่งราก ทำได้โดยเปิดหน้าดินตามแนวสิ่งก่อสร้าง เช่น แนวรั้ว แนวผนังอาคาร รากแต่ละเส้น ที่ระยะห่างจากจุดที่เป็นปัญหาสักประมาณ 50 ซม.และตัดรากที่พบในแนวดังกล่าวโดยใช้เลื่อย ควรระมัดระวังไม่ให้เนื้อไม้ฉีกขาด แล้วจึงกลบดินลงไปตามเดิม
การตัดแต่งไม้ยืนต้นใกล้สิ่งก่อสร้าง
- ตัดแต่งกิ่ง 2.ตัดแต่งราก
- 50 ม. แนวสิ่งก่อสร้าง
การทำเช่นนี้ ช่วยลดปัญหารากชอนไชไปสู่โครงสร้างของสิ่งก่อสร้างต่างๆได้ และต้นไม้ต้นนั้นก็ยังสามารถเติบโตให้ร่มเงาต่อไปได้ สำหรับผู้มีปัญหาเรื่องต้นไม้และงานโครงสร้างในสวน แนะนำคู่มือสำหรับคนรักสวน อย่าง “100 ความรู้คู่สวน” โดยมีผู้ชำนาญการด้านจัดสวน และพรรณไม้ อย่าง คุณธราดล ทันด่วน คุณวรวิทย์ อังสุหัสต์ คุณวรวุฒิ แก้วสุก คุณศิริวิทย์ ริ้วบำรุง และคุณจาตุรงค์ ขุนกอง ให้คำแนะนำเกี่ยวกับปัญหาต่างๆที่มักพบเจอในสวน
เรื่อง ธราดล ทันด่วน
เรียบเรียง “ทิพาพรรณ”
ภาพ อภิรักษ์ สุขสัย
ภาพวาดประกอบ วารุณี อนุรักษ์ชนะพล
เรื่องที่น่าสนใจ