อุทกภัยนับว่าเป็นหนึ่งในภัยพิบัติทางธรรมชาติที่มาอย่างรวดเร็ว รับมือได้ยาก สร้างความเสียหายให้กับพื้นที่เกษตรอย่างมาก และ หลังจากระดับน้ำลดก็ต้องใช้ระยะเวลาในการฟื้นฟูต้นที่เสียหาย แต่จะดีแค่ไหนถ้ามี ไม้ผลทนน้ำท่วม
ถึงแม้ไม้ผลส่วนใหญ่จะไม่ทนต่อสภาพน้ำท่วมขัง แต่ก็มี ไม้ผลทนน้ำท่วม ได้ โดยลักษณะของไม้ที่ทนน้ำท่วมขังได้ดี จะเป็นพืชที่เจริญเติบโตตามป่าชายเลน หรือบริเวณริมตลิ่ง รวมถึงเป็นไม้เนื้อแข็งที่เปลือกลำต้นมีช่องแลกเปลี่ยนก๊าซตามเปลือก และ รากมีความแข็งหนาเหนียว จึงมีความทนทานต่อน้ำท่วมได้ดี ว่าแต่จะมีไม้ผลชนิดใดบ้าง ที่สามารถทนน้ำท่วมขังได้ดีเราได้รวบรวมมาไว้ทั้งหมด 11 ชนิดตามนี้เลย
การดูแล ไม้ผลทนน้ำท่วม ระหว่างและหลังน้ำท่วมขัง
ส่วนการดูแลไม้ผลระหว่างน้ำท่วม ให้เร่งระบายน้ำออกจากสวนให้มากที่สุดถ้าทำได้ ทั้งการใช้เครื่องสูบน้ำ การทำทางระบายน้ำ และ หาไม้ค้ำยันต้นที่เอนเพื่อป้องกันการโค่นล้ม ส่วนการดูแลหลังน้ำลด ให้ตัดแต่งกิ่งที่ฉีกหัก เหี่ยวเฉาออก และ ไม่ควรเดินย่ำ หรือ ใช้เครื่องจักรในพื้นที่ขณะที่ดินเปียก เพื่อลดการกดทับจนแน่น
หลังจากนั้นให้ฉีดพ่นด้วยปุ๋ยสูตรเสมอ 12-12-12 หรือ 21-21-21 พร้อมพรวนดินเพื่อเพิ่มออกซิเจนให้แก่รากพืช ควบคู่กับการใช้สารป้องกันเชื้อราในดิน สลับกับการใช้ปูนขาวปรับสภาพดินให้เป็นกลาง เพื่อป้องกันรากเน่าโคนเน่า และ ปลูกทดแทนไม้ผลที่ตายไปด้วย
1 I ไม้ผลทนน้ำท่วม : ชมพู่
ชมพู่ สามารถทนได้ท่วมขังได้ประมาณ 1-2 สัปดาห์ ขึ้นอยู่กับสภาพดิน และ ระดับของน้ำท่วม เนื่องจากชมพู่มีรากที่แข็งแรง และ หนาเหนียว สามารถทนต่อสภาวะน้ำท่วมขังได้ดี และ เป็นพืชที่เจริญเติบโตได้ดีในสภาพดินที่มีความชื้นสูง ผลชมพู่มีรสชาติหวานเล็กน้อย ฉ่ำน้ำ
2 I ไม้ผลทนน้ำท่วม : มะพร้าว
มะพร้าว สามารถทนน้ำท่วมได้ประมาณ 30 วัน สำหรับต้นมะพร้าวที่ได้มาจากการเพาะเมล็ด และ มีอายุมากกว่า 5 ปี จะสามารถอยู่รอดได้ โดยไม่มีอาการเสียหายจากน้ำท่วม ยกเว้น ต้นที่อายุยังน้อย ประมาณ 1-3 ปีแรก รากจะอ่อนแอมาก ทำให้ไม่ทนต่อน้ำท่วมขัง แต่เมื่อต้นมีอายุมากแล้วจะสามารถทนต่อน้ำท่วมขังได้ดี ผลมะพร้าวมีรสชาติหวาน หอมละมุน
3 I ไม้ผลทนน้ำท่วม : ละมุด
ละมุด สามารถทนน้ำท่วมได้ 7-15 วัน เนื่องจากเป็นไม้พุ่มหรือไม้เนื้อแข็ง ประเภทที่เปลือกลำต้น และ รากมีความแข็ง นอกจากนี้รากยังหนาเหนียว รวมถึงมีช่องแลกเปลี่ยนก๊าซตามเปลือกเป็นรอยขีดนูน ที่เป็นตุ่มนูนสีขาวเทา จึงสามารถทนทานต่อน้ำท่วมได้ดี ส่วนผลละมุดสุกจะมีรสชาติหวานหอม
4 I ไม้ผลทนน้ำท่วม : มะนาว
ถึงแม้มะนาวจะเป็นพืชที่มีระบบรากไม่แข็งแรงมากนัก ไม่สามารถทนน้ำขังได้นาน แต่ถ้าหากนำมาเสียบยอดบนตอส้มต่างประเทศ เช่น สายพันธุ์ทรอยเยอร์, สวิงเกิล, โวลคา-เมอเรียน่า ซึ่งเป็นสายพันธุ์ส้มที่มีระบบรากที่แข็งแรงมาก ทนทานโรครากเน่า โคนเน่า รวมถึงทนน้ำท่วมได้ดี จึงสามารถทนน้ำท่วมขังไม่เกินยอด ได้ประมาณ 2 สัปดาห์ ผลมีรสชาติเปรี้ยวนิยมนำไปประกอบอาหารที่มีรสชาติจัด
5 I กล้วย
กล้วย สามารถทนน้ำท่วมได้ประมาณ 3-5 วัน ถึงแม้ว่าจะไม่สามารถทนน้ำท่วมได้นานมากนัก แต่เป็นพืชที่สามารถฟื้นตัวได้เร็วหลังน้ำท่วม เนื่องจากต้นหลักของกล้วยเมื่อเสียหายจากน้ำท่วมไปแล้ว จะสามารถงอกหน่อออกมาใหม่เพื่อทดแทนต้นกล้วยหลักที่เสียหายได้ ผลมีรสชาติที่แตกต่างกันตามระดับความสุก โดยผลดิบจะมีรสชาติฝาด ส่วนผลสุกจะมีรสชาติหวาน
6 I ฝรั่ง
ฝรั่ง สามารถทนน้ำท่วมขังได้ประมาณ 1-2 เดือน สำหรับต้นที่ได้มาจากการเพาะเมล็ด และ มีอายุมากกว่า 5 ปี จะสามารถอยู่รอดได้ โดยไม่มีอาการเสียหายจากน้ำท่วม ยกเว้น ต้นที่อายุยังน้อย ประมาณ 1-3 ปี และ เป็นต้นที่ปลูกด้วยกิ่งตอน รากจะอ่อนแอมาก ทำให้ไม่ทนต่อน้ำท่วมขัง ผลฝรั่งสุกมีรสชาติหวานหอมอร่อย มีติดเปรี้ยวเล็กน้อย
7 I มะขามเทศ
มะขามเทศ สามารถทนน้ำท่วมขังได้เกินกว่า 1 สัปดาห์ และ เป็นไม้เนื้อแข็งที่มีหนามรอบลำต้น สามารถเจริญเติบโตได้ง่าย พบกระจายอยู่ทั่วประเทศไทย ถึงแม้ช่วงที่โดนน้ำท่วมจะแสดงอาการเสียหายบ้าง แต่ก็สามารถฟื้นตัวได้เมื่อน้ำลด ผลมีรสชาติหวานมัน
8 I พุทรา
พุทรา สามารถทนน้ำท่วมขังได้เกินกว่า 1 สัปดาห์ ถึงแม้จะแสดงอาการเสียหายบ้าง แต่สามารถฟื้นตัวได้เมื่อน้ำลด พุทราเป็นไม้ยืนต้นทรงพุ่มรูปร่ม เมื่อผลสุกจะมีสีน้ำตาลแดง ลักษณะเหี่ยวย่น ผลพุทราสดสามารถทานสดได้ มีรสหวานอมเปรี้ยว และ ผลสามารถนำไปแปรรูปเป็นของหวานได้หลายชนิด
9 I ชำมะเลียง
ชำมะเลียง สามารถทนน้ำท่วมขังได้เกินกว่า 1 สัปดาห์ เป็นไม้ผลที่ทนน้ำท่วมได้โดยธรรมชาติ และ มีถิ่นกำเนิดในไทย ขยายพันธุ์ง่าย จัดเป็นไม้ยืนต้นขนาดเล็กถึงปานกลาง เปลือกลำต้นเป็นสีน้ำตาลแตกเป็นร่องๆ การแพร่กระจายพันธุ์แถวลิมธาร ชายป่า ป่าโปร่ง และ พบได้มากในแถบพื้นที่ชายทะเล ผลสุกมีรสชาติหวานอมเปรี้ยวเล็กน้อย
10 I มะกอกน้ำ
มะกอกน้ำ สามารถทนน้ำท่วมได้ประมาณ 30 วัน เป็นไม้ผลพื้นบ้านของไทย ที่สามารถทนน้ำท่วมขังได้ เป็นไม้ยืนต้นไม่ผลัดใบพร้อมกัน แตกกิ่งก้านเป็นพุ่มโปร่ง ลำต้นมีรอยแตกเป็นร่อง และ มีรูอากาศตามแนวยาว พบมากในพื้นที่ชุ่มชื้น ใกล้แหล่งน้ำ เช่น ริมน้ำ ตามชายฝรั่งทะเล ป่าพรุ ส่วนผลมะกอกน้ำมีรสชาติเปรี้ยวอมหวาน นิยมดองกับน้ำเกลือเพื่อรับประทาน
11 I อาซาอิ
เป็นพืชตระกูลปาล์ม ที่เป็นไม้ผลที่มีถิ่นกำเนิดในป่าดิบชื้นของประเทศในแถบอเมริกากลาง และ ใต้ อาซาอิชอบเจริญเติบโตอยู่ในพื้นที่ชุ่มน้ำ อากาศร้อนชื้น และ มีฝนตกชุก ผลนิยมนำไปทำอาหารเพื่อสุขภาพ ผ่านการบวนการ Freeze Dried รวมถึงทำเมนู Acai Bowl ที่เป็นเมนูขนมหวานของคนรักสุขภาพ
สำหรับท่านใดที่สนใจเรื่องไม้ผล สามารถหาซื้อ หนังสือ Garden&Farm Vol.7 ผลไม้ในสวน มาศึกษาเพิ่มเติมกันได้
อ้างอิงบทความ
- กรมวิชาการเกษตร
- ศูนย์ข่าวกรมส่งเสริมการเกษตร
- ภาควิชาพืชสวน คณะเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
- เกษตรกรก้าวหน้า
พืชผักไม้ผล สินค้าเกษตร GI ในแต่ละพื้นที่ ของดีแต่ละจังหวัด!
