ผักกุยช่าย เป็นไม้ล้มลุกสูง 30-45 เซนติเมตร มีเหง้าและแตกกอ ดอกสีขาวมีกลิ่นหอม นิยมนำมาประกอบอาหารทั้งเมนูคาว และเมนูขนมที่เรียกว่า ขนมกุยช่าย กุยช่ายมีทั้งใบเขียวและใบขาว แตกต่างกันที่วิธีปลูกซึ่งใบขาวเกิดจากการครอบด้วยวัสดุทึบไม่ให้ต้นกุยช่ายได้รับแสง วิธีปลูกกุยช่าย มีดังนี้
กุยช่าย (Garlic chives, Leek)
ชื่อท้องถิ่น : ผักไม้กวาด, หอมแป้น, ผักแป้น
การปลูก : จะเริ่มจากเมล็ด โดยการหว่านเมล็ดลงแปลง หรือปลูกจากหัวพันธุ์ โดยใช้หลุมละ 3-5 หัว ระยะห่างระหว่างต้นประมาณ 30 เซนติเมตร แปลงปลูกต้องยกสูงประมาณ 30 เซนติเมตร หากปลูกจากเมล็ดหลังจากหว่านเมล็ดแล้วคลุมด้วยฟางเพื่อรักษาความชื้น หลังจากนั้น 1 เดือน บำรุงต้นด้วยด้วยปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมักทุกเดือน หรือปุ๋ยที่เน้นธาตุไนโตรเจนสูงกว่าฟอสฟอรัสและโพแทสเซียม การปลูกโดยใช้หัวจะสามารถเก็บเกี่ยวผลผลิตได้เร็วกว่าปลูกแบบเมล็ด
สภาพแวดล้อมที่เหมาะสม : กุยช่ายสามารถปลูกได้ในทุกพื้นที่ จะเจริญเติบโตได้ดีในดินร่วนปนทราย ที่ระบายน้ำได้ดี เป็นพืชที่ชอบชื้นแต่ไม่ชอบน้ำขัง ชอบแดดตลอดทั้งวัน ค่าความเป็นกรดด่างในดินประมาณ 7
การเก็บเกี่ยว : หากปลูกจากเมล็ดหลังจากปลูกประมาณ 8 เดือน จะเริ่มเก็บเกี่ยวใบได้ หลังจากตัดใบ 15 วัน ดอกจะเริ่มออก และเก็บเกี่ยวได้นาน 45 วัน หลังจากนั้นจะตัดใบได้อีกครั้ง และสามารถเก็บเกี่ยวแบบนี้ไปเรื่อยๆ ถ้าปลูกจากหัวพันธุ์หลังจากปลูกประมาณ 3-4 เดือนก็จะเริ่มเก็บเกี่ยวได้
การขยายพันธุ์: การขยายพันธุ์กุยช่ายจะขยายพันธุ์จากการเพาะเมล็ด และหัวพันธุ์
Tips : ขั้นตอนการทำกุยช่ายขาว จะเริ่มหลังจากปลูกกุยช่ายได้ 3-5 เดือน จนถึงอายุเก็บเกี่ยว ก็จะตัดใบที่มีเขียวออก และเหลือส่วนที่อยู่เหนือดินสูงประมาณ 1 เซนติเมตร จากนั้นนำกระถางดินเผามาครอบกอที่ถูกตัด รดน้ำทุกวัน ใช้เวลาประมาณ 10 วัน ก็สามารถเก็บเกี่ยวกุยช่ายขาวได้แล้ว
