ปุ๋ยสูตรผีบอก แต่ไม่ได้มาหลอกเพราะใช้ได้จริง

ทำไม ฮอร์โมนไข่ ฮอร์โมนมสด ถึงบำรุงต้นไม้ได้ เคยสงสัยกันไหมว่าทำไมผงชูรส เครื่องดื่มชูกำลัง กะปิ นม น้ำตาล หรือแม้แต่ไข่ไก่ ที่ถูกใช้ประโยชน์ให้เป็นอาหารของต้นไม้ ซึ่งหากคร่ำหวอดในช่องทาง youtube จะเห็นว่ามีหลากหลาย youtuber ที่เป็นเกษตรกรท้องถิ่นได้นำสูตรเหล่านี้ไปใช้กับพืชผักสวนครัวแล้วได้ผลจริง

วันนี้เราจะมาถอดรหัสดูกันสักหน่อย มีอะไรอยู่ใน ฮอร์โมนไข่ ฮอร์โมนนมสด ที่ทำมาจากเครื่องปรุงและอาหารเหล่านี้ จึงทำให้เกิดประโยชน์ต่อพืชผักนอกเหนือจากประโยชน์ต่อร่างกายคนเรา ซึ่งแม้จะยังไม่ได้มีงานวิจัยรับรองถึงสัดส่วนและปริมาณของธาตุอาหาร มีเพียงข้อสรุปจากเวทีสัมนาทางการเกษตรที่อธิบายถึงชนิดของธาตุต่างๆ ที่อยู่ในอาหารเหล่านั้นแล้วถูกกระบวนการเมแทบอลิซึม (Metabolism) ทำให้พืชสามารถใช้ประโยชน์ได้ หรือแท้จริงแล้วเป็นเพียงแค่ความเชื่อ เป็นเพียงสูตรผีบอกที่เล่าต่อๆ กันมาเท่านั้น

• รวมสูตรน้ำหมัก&ปุ๋ยหมัก สำหรับปลูกผักปลอดสารพิษ 

• ปุ๋ยหมัก จากเศษอาหาร Zero Waste ในบ้านที่ทุกคนทำได้

1 | ผงชูรส ส่วนผสม ฮอร์โมนไข่ และอื่นๆ

เชื่อว่าหลายคนคงตกใจพอสมควรเมื่อรู้ว่าผงชูรสนั้นใช้บำรุงพืชผักได้ ผงชูรสคือโมโนโซเดียมกลูตาเมต (Monosodium glutamate) เป็นเกลือของกรดกลูตาเมต (Glutamic Acid) ซึ่งเป็นกรดอะมิโนชนิดหนึ่ง เป็นองค์ประกอบของโปรตีนทุกชนิด เป็นสารสำคัญต่อระบบการเผาผลาญ ผงชูรสเมื่อละลายน้ำจะอยู่ในรูปของกรดอะมิโนพืชสามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้ จึงช่วยกระตุ้นการออกดอกและทำให้ได้ผลผลิตเพิ่ม แต่ข้อควรระวังในการใช้งานคือฉีดพ่นแต่เพียงพอเหมาะในช่วงที่พืชผักเติบโตเต็มที่และใกล้จะติดดอกหรือออกดอกแล้ว ไม่ควรใช้ในตอนที่พืชผักกำลังเติบโต เพราะจะไปยับยั้งการสร้างราก

2 | เครื่องดื่มชูกำลัง

ทำไมเวลาดื่มเครื่องดื่มชูกำลังแล้วรู้สึกชื่นใจ นั่นเพราะส่วนผสมอันอุดมไปด้วยแร่ธาตุที่เพิ่มความกระปรี้กระเปร่าให้ร่างกาย ซึ่งมีธาตุอาหาร 2 ชนิดที่พืชสามารถนำไปใช้ได้ คือ น้ำตาลซูโครสและวิตามินบี น้ำตาลซูโครสนี้เป็นสารที่เข้าไปกระตุ้นให้พืชดูดซึมธาตุอาหารต่างๆ ทางใบ ส่วนวิตามินบีนั้นเป็นตัวกระตุ้นให้พืชเกิดกระบวนการสร้างรากได้เร็วขึ้น การใช้เครื่องดื่มชูกำลังจึงทำให้ต้นไม้เติบโตและเร่งรากได้เร็ว แต่ข้อควรระวังก็มี เพราะการให้น้ำตาลที่ใบนั้นจะส่งผลให้สารตกค้าง ซึ่งน้ำตาลเป็นอาหารชั้นดีของราโรคพืช ฉะนั้นหากเลือกใช้เครื่องดื่มชูกำลังกระตุ้น ควรใส่ในช่วงที่พืชต้องการจริงๆ เช่น ตอนที่พืชอ่อนแอ สภาพอากาศเปลี่ยนทันที และควรใช้ในปริมาณพอเหมาะ ไม่มากเกินไป เพื่อป้องกันปัญหาโรคพืช

3 | กะปิ

กะปิ เป็นอีกเครื่องปรุงคู่ครัวไทยที่ทำมาจากกุ้งฝอย เคย ซึ่งเป็นสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง ในกะปินี้มีสารไซโตไคนิน (Cytokinin) ซึ่งเป็นสารกระตุ้นการแบ่งเซลล์และการเปลี่ยนแปลงของเซลล์ โดยเฉพาะในส่วนของลำต้นและรากของพืช ส่งเสริมการสร้างและการเจริญของตาข้าง การแผ่กิ่งก้านสาขา และการงอกของเมล็ด อีกทั้งยังช่วยป้องกันการสลายตัวของคลอโรฟิลล์ (Chlorophyll) ช่วยให้พืชผักผลไม้มีอายุยืนและสามารถรักษาความสดใหม่เอาไว้ได้ยาวนานด้วย นอกจากกะปิแล้วในน้ำมะพร้าวก็มีสารไซโตไคนินอยู่ด้วยรวมถึงสัตว์ไม่มีกระดูกอื่นๆ ทั้งปู หนอน ไส้เดือน แมลงต่างๆ เป็นต้น

กะปิถูกใช้เป็นฮอร์โมนเร่งรากสำหรับการขยายพันธุ์พืช ควบคู่กับเครื่องดื่มชูกำลัง โดยผสมน้ำเปล่าแช่กิ่งตัดชำก่อนเสียบดิน และใช้ทากิ่งสำหรับเร่งรากเพื่อตอนกิ่งได้ด้วย

4 | นมสด นมเปรี้ยว

นมสดเป็นสารอาหารมากประโยชน์ แต่รู้หรือไม่ในน้ำนมนั้นประกอบด้วยสารอาหารโปรตีนสูงเรียกว่า เคซีน โกลบูลิน อัลบูมิน และกรดอะมิโน ทั้งยังมีน้ำตาลแลคโตส และเคซีนที่มีเฉพาะในน้ำนมเท่านั้น ซึ่งเมื่อโปรตีนถูกย่อยจะได้เป็นกรดอะมิโน เมื่อย่อยกรดอะมิโนจะได้เป็นไนโตรเจน (N) ซึ่งเป็นธาตุอาหารของพืช

ปุ๋ยนมสดมีจุลินทรีย์ที่ทำหน้าที่ 3 ตัวหลัก ตัวแรก ได้แก่ จุลินทรีย์บาซิลลัสจะไปสร้างฟอสฟอรัส (P) แลคติกแอซิสแบคทีเรีย จะทำหน้าที่สร้างโพแทสเซียม(K ) และตัวสุดท้าย สเปคโตเบรกเตอร์ จะทำหน้าที่สร้างไนโตเจน (N) ซึ่งเป็นธาตุอาหารสำคัญต่อพืช แต่เพื่อให้มีประสิทธิภาพที่มากยิ่งขึ้น มักผสมกับจุลินทรีย์สร้างเป็นฮอร์โมนนมสดที่มีประสิทธิภาพมากกว่า

ในส่วนของนมเปรี้ยว ซึ่งเกิดจากกระบวนการหมักของนมสดกับเชื้อจุลินทรีย์ ทำให้มีแบคทีเรียแลคโตบาซิลลัส เมื่อผ่านกระบวนเมทาบอลิซึมจะได้เป็นกรดแลคติก (Lactic Acid) ซึ่งกรดแลคติกนี้มีประโยชน์ต่อทั้งคนและพืช ช่วยส่งเสริมการระบายอากาศในดิน ช่วยย่อยสลายและดูดซับแร่ธาตุให้ยึดเกาะกับเม็ดดินได้นานขึ้นด้วย

5 | ไข่ไก่ เปลือกไข่

นอกจากเปลือกไข่จะประกอบด้วยแคลเซียมที่สามารถนำไปทำเป็นปุ๋ยสำหรับบำรุงต้นไม้และป้องกันศัตรูพืชอย่างหอยทากได้แล้ว ไข่ยังอุดมไปด้วยโปรตีนที่มีประโยชน์ต่อทั้งร่างกายคนและเป็นธาตุอาหารของพืช ซึ่งโปรตีนในไข่เมื่อผ่านกระบวนการเมแทบอลิซึมจะได้เป็นกรดอะมิโน แล้วกลายเป็นไนโตรเจน (N) ธาตุอาหารสำคัญของพืช และยังมีวิตามิน กำมะถัน โซเดียม โพแทสเซียม แมกนีเซียม และธาตุเหล็กอีกด้วย

• ทำปุ๋ยน้ำจากเปลือกไข่

 การนำไปใช้

ธาตุอาหารต่างๆ ที่อยู่ในอาหารเหล่านี้ พืชจะยังไม่สามารถดูดซึมไปใช้ได้ ต้องผ่านกระบวนการย่อยด้วยจุลินทรีย์ก่อนเพื่อให้มีโมเลกุลที่เล็กลง ผ่านกรรมวิธีการหมักเป็น “ปุ๋ยหมักชีวภาพ” ซึ่งช่วยกระตุ้นให้พืชผักสามารถดูดซึมธาตุอาหารได้ดี ทำให้ผักเติบโตได้ดี ออกดอกเก็บผลได้ในปริมาณมากขึ้น

สูตรเร่งด่วน เร่งดอก เร่งผล สำหรับผักกินผล

ส่วนผสม

• ผงชูรส 1 ช้อนโต๊ะ
• เครื่องดื่มชูกำลัง 1 ช้อนโต๊ะ
• กะปิ 1 ช้อนโต๊ะ
• ขวดพลาสติก

นำทั้งหมดผสมให้เข้ากันกับน้ำ 5 ลิตร ใช้งานได้ทันที ฉีดพ่นทางใบและดอกในช่วงพืชผักออกดอก การใช้ฮอร์โมนสูตรเร่งด่วนต้องใช้อย่างระมัดระวัง ควรใช้ในช่วงที่พืชเริ่มออกดอกแล้วจะช่วยให้ดอกแข็งแรง ติดผลได้เร็วขึ้น

สูตร ฮอร์โมนไข่ บำรุงดอก ผล ใบ สำหรับผักกินใบและกินผล

ส่วนผสม

• ไข่ไก่ 4 ฟอง
• น้ำตาลทรายแดง 1 ช้อนโต๊ะ
• น้ำตาลทรายแดง 1 ช้อนโต๊ะ
• นมเปรี้ยว 1 ช้อนโต๊ะ
• ขวดพลาสติก

ระยะเวลาหมัก 14 วัน (ยิ่งนาน ยิ่งเข้มข้น) ระหว่างนั้นให้เปิดขวดพลาสติกเพื่อระบายแก๊สเป็นระยะ เมื่อครบ 14 วัน ใช้อัตราส่วน 2 ช้อนโต๊ะต่อน้ำ 5 ลิตร ซึ่งมีความเข้มข้นเพื่อเร่งให้พืชออกดอก หากพืชออกดอกแล้วใช้เจือจางลงในอัตราส่วน 1 ช้อนโต๊ะต่อน้ำ 5 ลิตร ฉีดพ่นทางใบและดอก ฮอร์โมนไข่มีประโยชน์หลายอย่าง ทั้งบำรุงต้น ดอก ผล จึงใช้ได้กับพืชทุกประเภททั้งกินใบและกินผล

สูตร ฮอร์โมนนมสด บำรุงใบ สำหรับผักกินใบ

ส่วนผสม

• นมสด 1 กล่อง
• น้ำตาลทรายแดง 1 ช้อนโต๊ะ
• นมเปรี้ยว 1 ช้อนโต๊ะ
• ขวดพลาสติก

ระยะเวลาหมัก 14 วัน (ยิ่งนาน ยิ่งเข้มข้น) ระหว่างนั้นให้เปิดขวดพลาสติกเพื่อระบายแก๊สเป็นระยะ อัตราส่วนใช้งาน 1 ช้อนโต๊ะต่อน้ำ 5 ลิตรฉีดพ่นทางใบ ฮอร์โมนนมสดจะมีจุลินทรีย์บาซิลลัส แลคติกเอสิส  เชื้อ Bacillus thuringiensis (Bt) ซึ่งเป็นเชื้อแบคทีเรียที่สามารถทำลายหนอนชนิดต่างๆ และรวมถึงจุลินทรีย์ปฏิปักษ์ Bacillus subtilis (Bs) ที่ป้องกันโรคพืชที่มีสาเหตุเกิดจากเชื้อราและแบคทีเรียได้ด้วย

ทั้ง 3 สูตรที่กล่าวมานี้ได้รวบรวมมาจากแหล่งเรียนรู้หลายที่ ซึ่งผ่านการยืนยันมาแล้วว่าเกิดผลดีต่อพืชผักสวนครัว เพิ่มผลผลิตได้จำนวนมากขึ้น แม้ว่ารวมมูลค่าของส่วนผสมแล้วนั้นจะมากกว่าราคาปุ๋ยที่หาซื้อได้ง่ายๆ ตามท้องตลาดก็ตามที แต่ในระยะยาวที่อาจส่งผลกับระบบดินหรือไม่นั้น อาจต้องรองานวิจัยที่แน่ชัดอีกครั้ง

เรื่อง: JOMM YB

ภาพ : ฤทธิรงค์ จันทองสุข

อ้างอิง

-เอกสารการประชุมวิชาการแห่งชาติมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกําแพงแสน หัวข้อ “ผลของกากนํ้าตาลผงชูรส (อามิ-อามิ) ผสมขี้เถ้าลอยต่อการเจริญเติบโต และองค์ประกอบผลผลิตของมันสําปะหลัง”

– รายงานสืบเนื่องจากการประชุมวิชาการระดับชาติ ครั้งที่ 6 สถาบันวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลัยราชภัฏกำแพงเพชร 20 ธันวาคม 2562 หัวข้อ “ผลของการใช้เครื่องดื่มชูกำลังผสมกะปิต่อการเจริญเติบโตของรากมันสำปะหลังพันธุ์ระยอง 5”

บทความฮอร์โมนพืช National Giographic Thailand

มาทำรู้จักคีย์โฮลปลูกผัก ทำปุ๋ยหมักจากขยะอาหาร

สวนครัวหน้าบ้าน ที่ปลูกอาหารกายให้เป็นอาหารใจและใช้ฮอร์โมนไข่ดูแล