หลายคนอาจจะเคยได้ยินว่าบริเวณที่ปลูกผักต้องมีแสงเต็มวัน ซึ่งนั่นไม่ถูกต้องเสียทั้งหมด เพราะ แสงแดด ปลูกผัก แต่ละชนิดมีความต้องการที่ต่างกัน แบ่งได้เป็น 3 ระดับ เพื่อให้เข้าใจง่าย ๆ คือ แสงจัด (8-12 ชั่วโมง) ปานกลาง (6-8 ชั่วโมง) และรำไร (4 ชั่วโมง)
ผักทั่วไปมักต้องการแสงแดดจัด หรือแสงเต็มวัน โดยเฉพาะผักให้ดอกและให้ผล แต่ก็มีหลายชนิดที่เติบโตได้ดีในแสงครึ่งวัน-แสงรำไร บ้านที่มีข้อจำกัดเรื่องแสงจึงสามารถปลูกผักได้ เช่น ผักชีฝรั่ง สะระแหน่ เเละชะพลู ขณะเดียวกันก็มีผักหลายชนิดที่ต้องการแสงเต็มวัน แต่แสงนั้นต้องไม่แรงจัดจนเกินไป และยังชอบอากาศเย็น อย่างผักกินใบที่เติบโตในฤดูหนาว เช่น ผักกาดหอม กรีนโอ๊ก เเละเรดโอ๊ก
ดังนั้น ก่อนเลือกตำแหน่งปลูกผัก ลองมาทำความรู้จักกันก่อนว่า ผักแต่ละชนิดนั้นต้องการ แสงแดด ปลูกผัก มากน้อยเพียงใด
แปลงผักควรอยู่ทิศไหน?
ทิศที่เหมาะสมสำหรับวางแปลงผักคือทิศเหนือและทิศได้ ซึ่งจะเป็นตำแหน่งที่มีแสงยาวนานเกือบทั้งวัน ส่วนทิศตะวันออกและทิศตะวันตก ที่มีแสงครึ่งวัน (6-8 ชั่วโมง) ก็สามารถทำแปลงได้แล้วเลือกชนิดของผักที่ต้องการแสงปานกลางปลูกบริเวณนี้ ทั้งนี้ต้องพิจารณาด้วยว่าบริเวณรอบข้างมีสิ่งบดบังแสงจนเกิดเงาร่มหรือไม่ เพราะหากแปลงผักอยู่ทิศเหนือแต่มีเงาอาคารบดบังบริเวณที่จะปลูกผักมากกว่าครึ่งวันก็ส่งผลให้ผักที่ปลูกนั้นไม่งอกงามได้เช่นกัน
แสงจัด
แสงแดดจัด คือบริเวณที่มีแสงเต็มวัน 8-10 ชั่วโมง เป็นมุมที่เหมาะจะปลูกผักกินผลและกินดอก อย่าง มะเขือเปราะ มะเขือยาว มะเขือพวง ชะอม ตะไคร้ บวบ ขจร มะระ มะเขือเทศ ถั่วฝักยาว
แสงปานกลาง
แสงแดดปานกลาง 6-8 ชั่วโมง ต่อวัน เหมาะจะปลูกผักพื้นบ้านของไทย ซึ่งหลายชนิดทนร่มได้ดี ชอบแสงแดดปานกลางถึงแดดจัด เช่น โหระพา กะเพรา แมงลัก พริกขี้หนู ขิง ข่า พริกไทย เตยหอม เป็นผักปลูกง่ายอยู่ได้เกือบทุกสภาพแสง
แสงจัด แต่อากาศต้องเย็น
แสงแดดจัดเต็มวัน แต่อากาศต้องเย็น จะทำให้ผักกินใบอย่าง ผักกรีนโอ๊ก ผักกวางตุ้ง คะน้า ปูเล่ ผักกาดขาว ผักกาดหอม เติบโตได้ดี โดยเฉพาะฤดูหนาว ส่วนผักบุ้งเป็นผักที่ต้องการแสงเต็มวันและเติบโตได้ดีในฤดูฝน
แสงน้อย
ส่วนบริเวณที่มีแสงน้อยไปจนถึงแสงรำไร ส่วนที่มีเงาอาคารบดบังก็สามารถปลูกผักบางชนิดได้เช่น สะระแหน่ ช้าพลู ผักแพว ผักเป็ด ใบบัวบก เป็นต้น
แสงจัด แดดเต็มวัน
ผักกินผล รวมถึงไม้ผลพื้นบ้านต้องการแสงแดดจัด หากบริเวณที่ปลูกมีแสงแดดส่องถึงทั้งวันจะเติบโตออกผลได้ดีเช่น มะกรูด มะม่วงหาวมะนาวโห่ ตะลิงปลิง มะละกอ มะเดื่อฝรั่ง กล้วย ทับทิม
หาข้อมูลเรื่องปลูกผักสวนครัวเพิ่มได้จากหนังสือ สวนสวยกินได้